راهنمای عملی درمان فراشناختی اضطراب و افسردگی

کتاب راهنمای عملی درمان فراشناختی اضطراب و افسردگی نوشته‌ی آدریان ولز و ترجمه‌ی دکتر شهرام محمدخانی است. انتشارات ابن سینا این کتاب را منتشر کرده است.

درباره‌ی کتاب

در درمان فراشناختی، باورها به چالش کشیده می‌شوند، اما بر باورهای فرد درباره خود شناخت‌ها تأکید می‌شود.

درمان فراشناختی، به جای افکار خودآیند منفی، فرایند نشخوار فکری را هدف مداخله قرار می‌دهد. درمان شامل تکنیک آموزش توجه به منظور متوقف کردن سبک‌های تکراری تفکر منفی و دستیابی به کنترل انعطاف پذیر سبک‌های تفکر است.

علاوه بر این، چالش با باورهای فراشناختی منفی درباره کنترل ناپذیری تفکر افسرده ساز و باورهای مثبت درباره لزوم نشخوار فکری، به عنوان روشی برای مقابله و یافتن پاسخ به غمگینی، نیز بخش مهمی از درمان محسوب می‌شود.

بخشی از کتاب

دانش فراشناختی به باورها و نظریاتی اطلاق می‌شود که افراد در مورد تفکّرشان دارند، مانند باورهای فرد در مورد کارایی حافظه یا قدرت تمرکز خود. نمونه‌هایی از باورهای فراشناختی از این قرارند: نگرانی می‌تواند موجب حمله‌ی قلبی شود؛ اگر بر خطر متمرکز شوم، از آسیب احتمالی مصون خواهم بود؛ ناتوانی در کنترل افکارم، نشانه‌ی ضعف من است و حافظه‌ی ضعیفی دارم.

تجربه‌ی فراشناختی به ارزیابی‌ها و احساسات خاصی اطلاق می‌شود که افراد درباره‌ی حالت ذهنی‌شان دارند. نگرانی در مورد نگرانی که خصیصه‌ی بارز اختلال اضطراب فراگیر است، مثالی از تجربه‌ی فراشناختی است. علاوه بر این، تجربه‌ی فراشناختی، احساسات ذهنی را نیز در برمی‌گیرد.

پدیده‌ی «اثر نوک زبان بودن» یک احساس فراشناختی متداول است که در آن افراد حس می‌کنند اطلاعات خاصی در حافظه‌ی آن‌ها ذخیره شده است، هرچند در حال حاضر قادر به بازیابی آن نباشند. احساس دانستن یعنی «می‌دانم که می‌دانم» نمونه‌ی دیگری از تجربه‌ی فراشناختی است.

راهبردهای فراشناختی پاسخ‌هایی هستند که افراد برای کنترل و تغییر تفکّر خود و تنظیم هیجانی و شناختی به کار می‌گیرند. برای مثال فردی ممکن است برای حفظ آمادگی خود، توجّه‌اش را بر تهدید متمرکز سازد (پایش تهدید)، افکار ناراحت‌کننده‌ی خود را سرکوب نماید (سرکوب فکر)، یا به تفکّر مداوم درباره‌ی برخی مسائل بپردازد (نشخوار فکری)».

نشر نوشته خواندن کتاب «راهنمای عملی درمان فراشناختی اضطراب و افسردگی» را به علاقه‌مندان روانشناسی پیشنهاد می‌کند.